حمایت خانواده کلید پیشگیری از خودکشی / علائم هشداردهنده را به خوبی بشناسیم

گروه زندگی ـ زهره سعیدی: اطرافیانش خیلی خوب متوجه می شدند که حالش پس از به دنیا آوردن فرزندش زیاد خوب نیست، نه حال جسمی که آن قابل تحمل است بلکه حال روحی. برخی دوست و آشناها می گفتند افسردگی پس از زایمان گرفته اما چیزی نیست این دوره هم می گذرد. خیلی دم پَر بچه نمی شد و تا زمانی که مجبور نبود به بچه شیر بدهد، او را در آغوش نمی گرفت، حتی خودش مطرح می کرد که با دیدن این بچه حالش بد می شود و حس می کند که از پس بزرگ کردنش بر نمی آید .

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

همسرش خیلی در این وادی ها نبود که بخواهد با محبت حال او را خوب کند فقط زمانی که به او به عنوان یک دوست گوشزد کردم هوای خانمش را داشته باشد گفت هرکار لازم باشد می کند و حتما او را نزد دکتر می برد، تا اینکه در کمال ناباوری شنیدم خودش را از پنجره پرت کرده و کار از کار گذشته است. پدرش مانده و یک نوزاد خیلی کوچک که هنوز طلب آغوش مادرش را دارد. حال واقعا این پدر و فرزند باید با این غم بزرگ چه کنند؟ یعنی واقعا نمی شد حال او را تشخیص داد و متوجه شد که افکار خودکشی داشته است؟ چطور این افسردگی آنقدر حاد می شود که افراد دست به خودکشی می زنند؟

*واژگانی از جنس ویرانگری

در دایره واژگان خودکشی چندین مفهوم خودنمایی می کند مثل خودِ «خودکشی» که به معنای مرگ ناشی از آسیب رساندن، مسموم کردن یا خفه کردن خود در زمانی است که شواهد نشان می دهد این کار توسط خود فرد صورت گرفته و فرد قصد کشتن خود را داشته است. «اقدام به خودکشی» مفهوم دیگری است به معنای عملی که توسط فرد به قصد کشتن خود انجام شده، «تهدید به خودکشی» یعنی هر رفتار کلامی یا غیرکلامی که نشان از قصد فرد برای صدمه زدن به خود دارد و معمولا حاکی از این است که یک اقدام به خودکشی یا سایر رفتارهای مربوط به آن ممکن است درآینده نزدیک اتفاق بیافتد و در نهایت «افکار خودکشی» نیز آخرین مفهوم به معنای اشتغال ذهنی با خودکشی است.

* محافظ در برابر خطر

خیلی از خانواده ها در زمینه رعایت و مراقبت از فرزندان و اعضای خود در برابر آسیب هایی چون خودکشی اطلاعات زیادی ندارند و گاه که این مسائل پیش می آید تازه با ناراحتی و تضرع مطرح می کنند که اصلا متوجه نشدند که فرد افکار خودکشی داشته یا تصمیم داشته اقدام به خودکشی کند مگر اینکه خودش از قبل مطرح کرده باشد و او را جدی نگرفته باشند.

دکتر « فهیمه فتحعلی لواسانی» روانشناس بالینی و عضو هیت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران می گوید: «نقش خانواده به عنوان یک عامل محافظ و نیز عامل خطر می تواند در این زمینه مهم باشد. در اغلب موارد عدم وجود حمایت خانوادگی و اجتماعی که موجب انزوا و گوشه گیری افراد می شود، یک عامل مهم در زمینه تصمیم به خودکشی اعضای خانواده است. گاه هم این علت ناشی از باورهای اشتباه بیمار به دلیل افسردگی یا سایر بیماری های روانی است و در نهایت نیز خشونت خانگی، مصرف مواد مخدر و ... نیز باعث چنین رفتار پرخطری می شود.

در هر صورت ممکن است فردی که دست به چنین عمل پرخطری بزند هیچ عشق و مراقبت خانوادگی و دوستانه ای به عنوان محافظ نداشته باشد یا اینکه آنها را از خود دور کرده باشد و به این ترتیب از این منبع مهم حمایتی محروم باشد.»

*عوامل اولیه و حاد هشدار دهنده خودکشی

برای هر فردی که تفکر خودکشی را پیدا می کند و یا اینکه دست به خودکشی می زند یک سری نشانه ها و علائم اولیه وجود دارد که به مثابه هشدار برای تشخیص چنین رفتار پرخطری محسوب می شود که اگر خانواده در ابتدای امر متوجه شوند و حواسشان به این تغییر رفتارها و سبک زندگی افراد باشد، ممکن است هیچگاه خطری افراد را تهدید نکند و یا اینکه در موارد بزنگاه از خطر برهند.

برخی از این نشانه ها براساس کتاب «مداخله مختصر روانشناختی در افراد دارای افکار خودکشی» در افرادی که تمایل به خودکشی دارند یا  می خواهند اقدام به خودکشی کنند  عبارتند از:

-بی توجهی به ظاهر خود، سلامت و امور شخصی

-اُفت عملکرد تحصیلی یا شغلی

-تغییر الگوی خواب و خوراک

-تغییر الگوی تعاملات اجتماعی مانند انزوا و کناره گیری از خانواده، دوستان و اجتماع

-بی علاقگی و بی توجهی به احساس دیگران

-اشتغال ذهنی با موضوعات مربوط به مرگ

-بهبود ناگهانی خلق بعد از یک دوره افسردگی

-تلاش برای رتق و فتق امور شخصی

-نومیدی ، خشم، اضطراب یا احساس به بن بست رسیدن

-سوءمصرف الکل و مواد یا افزایش میزان مصرف

-رفتارهای خطرناک یا انجام رفتارهای پرخطر

البته باید خانواده ها دقت داشته باشند که بیشتر این علائم نشانه های افسردگی نیز محسوب می شوند و دلیل نمی شود که هر فردی که نشانه افسردگی داشته باشد، تمایل به خودکشی هم نشان دهد، تنها در یک بخش کوچکی از افراد این تفکرممکن است وجود داشته باشد که باز هم از نحوه صحبت کردن و رفتارهایشان می توان تشخیص داد.

علاوه بر اینها یک سری علائم هشدار دهنده خطر حاد خودکشی هم وجود دارد که خانواده در صورت مشاهده هر یک از این حالت ها باید فورا و بدون فوت وقت از پزشک خود یا روانپزشک کمک گرفته و یا اینکه با شماره 123 یا 4030 تماس بگیرد. این نشانه ها شامل:

-تهدید به صدمه زدن یا کشتن خود یا صحبت درمورد آن

-تهیه وسایل لازم برای اقدام به خودکشی مثل اسلحه، قرص یا درصدد برآمدن برای تهیه آن

-نوشتن یادداشت خودکشی یا وصیت نامه

-اضطراب  و بی قراری شدید

-خشم یا کینه جویی، حس انتقام شدید و کنترل شده

گاهی اختلالات روانپزشکی مثل افسردگی نیز که به علت زیاد شدن درد و رنج روانی فرد صورت می گیرد در چنین مواردی خود بیمار و یا اعضای خانواده اش بهتر است که به روانشناس و یا روانپزشک مراجعه کنند.

*نحوه مراقبت از فرد در پیشگیری از خودکشی 

اعضای خانواده می توانند با ایجاد یک نقش حمایتی موثر در پیشگیری از خودکشی اعضا نقش داشته باشند. دکتر  فتحعلی لواسانی می گوید: «خانواده می توانند دسترسی به وسایل مرگبار مثل مواد مسموم کننده یا دارو را از دسترس اعضایشان دور نگه دارند، اگر چه نمی توان همه جنبه ها را کنترل کرد ولی از دسترس خارج کردن و مخفی کردن وسایل مرگبار خیلی مهم است در اغلب موارد اگر حمایت خانواده وجود داشته باشد، خطر خودکشی بدون الزام به بستری کردن بیمار قابل مدیریت است.

نکته دیگر اینکه اگر خانواده متوجه چنین قصدی در یکی از اعضای خود شدند بهتر است که به نیازها و نگرانی های او توجه کنند و از او حمایت داشته باشند و اجازه ندهند که او در انزوای عاطفی قرار بگیرد چرا که بی توجهی به این فرد و یا اینکه خودش خوب می شود یا زمان لازم دارد، چاره کار نیست ممکن است قصد او را به عمل تبدیل کند. بنابراین بهتر است به نگرانی ها و احساسات، خشم و ترسش اهمیت دهید و از او حمایت کنید و در صورت نیاز به روانپزشک و مشاور او را ارجاع دهید.

اگر این افراد داروی افسردگی یا داروهای دیگری مصرف می کنند بهتر است با مراقبت والدین باشد تا دوز مصرفی شان کم و زیاد نشود و علائم افسردگی نشان ندهند چرا که اُفت خلق و خو بر تفکر خودکشی می تواند اثرگذار باشد و درباره این موضوع با پزشکشان حتما صحبت کنید.

پدر و مادر اگر شاهد چنین تفکر یا رفتاری در بین فرزند خود هستند باید با کمک خود او یک ساختار درست برای زندگی اش طراحی کنند تا جایی که ممکن است نیز نظارت داشته باشند تا به این ساختار وفادار باشد حتی وقتی احساس می کنید که انرژی و حوصله ندارد نیز بهتر است سر وقتی که تنظیم کرده اید ، از خواب او را بیدار کنید تا مثلا ورزش کند ، پیاده روی اش را داشته باشد، سر کار یا دانشگاه برود و یا اینکه به کارهایش برسد.

برنامه ای برای دیدن جاهایی که دوست دارد، بگذارید مثلا اگر یک سرگرمی خاص یا کاری را دوست دارد او را تشویق کنید که آن را دنبال کند و اهداف شخصی اش را دوباره به یاد بیاورد. اگر موقعیت خاص یا مکانی حال او را بد می کند یا خاطرات منفی را به یادش می آورد ، آنها را شناسایی کنید و کمک کنید تا از آن محیط دور باشد.

یکی از مسائلی که البته ممکن است بر تفکر خودکشی اثرگذار باشد خود ارتباط نامناسب اعضای خانواده با هم و به ویژه پدر و مادر است. بهتر است فضای منزل دور از هر نوع  مشاجره و جنگ و دعوایی باشد. با همه این اوصاف شاید هیچ تضمینی وجود نداشته باشد برای فردی که قصد خودکشی دارد، دست به این کار نزند اما احتمال آن ممکن است با کمک خانواده و پزشک پایین بیاید."

* آرام سازی افراد با خودکشی ناموفق و یا  تفکرات خودکشی دارد

اگر اطلاع دارید دوست یا یکی از اعضای خانواده تان قصد یا تفکر خودکشی دارد و یا اینکه خودکشی ناموفق داشته و ممکن است دو مرتبه این کار را تکرار کند و دچار افسردگی است، چند راهکار برای آرام سازی او در مواقع اضطرابی وجود دارد که افراد می توانند با کمک هم آن را اجرا کنند.دکتر لواسانی این راهکارها را توضیح می دهد:"نخست به فرد کمک کنید کارهایی را انجام دهد که به او کمک می کند، احساس بهتری داشته باشد برای چنین کاری از  حواس پنجگانه کمک بگیرید مثلا توجه خود را روی نگاه کردن به چیزهای خوشایند متمرکز کنید مثل باغچه منزل، نقاشی، تماشای فیلم یا برنامه مورد علاقه او، دیدن آلبوم خاطرات خوشایند یا موسیقی مورد علاقه، صدای طبیعت و پرندگان، بوهای خوشایند مثل بوی گل، عطر و خوردن نوشیدنی های مورد علاقه ، نماز خواندن و نیایش کردن.

دوم تصویرسازی ذهنی خوشایند کنید. مثلا از تصاویر صحنه طلوع آفتاب، مناظر طبیعی سرسبز مثل یک دشت پر از گل های وحشی، یک نهر زلال آب، پرندگانی که در هوا پرواز می کنند، امواج دریا که به ساحل می خورد که همه می توانند زنده و واقعی ترسیم شوند.

مثلا چشمانتان را ببندید و تصور کنید که در یک مکان زیبا و آرام بخش در ساحل دریا ، دشت یا جنگل هستید، همه جزئیات را توجه کرده و سعی کنید از حواستان استفاده کنید برای مثال اگر تصور می کنید در طبیعت هستید، حتی خنکای چمنی که روی آن دراز کشیدید با صدای پرندگان و طعم چایی که می خورید را تجسم کنید. این حس و حال می تواند فضای فکری افراد را تغییر دهد.

و در نهایت اگر فردی از اعضای خانواده تان افکار خودکشی دارد ، انجام کاری متضاد یا چیزی که حس می کنید دوست دارد را انجام دهید مثلا اگر خود شما  حس افسردگی دارید و دوست دارید تنها باشید ، کاری متضاد با این تنهایی انجام دهید با دوستانتان قرار بگذارید یا وقتی می خواهید در رختخواب بمانید و هیچ کاری نکنید، به جایش سطح فعالیتتان را افزایش دهید.

بنابراین اگر برای خود شما یا یکی از اعضای خانواده تان این افکار خودکشی پیش آمده بهتر است سعی کنید در این زمان کار دیگری انجام دهید و توجه خود را کاملا روی کاری که انجام می دهید تمرکز دهید برخی از این کارها شامل:

- ورزش، قدم زدن، دویدن، دوچرخه سواری

- انجام کارهای منزل و یا باغبانی

- انجام سایر کارهای مورد علاقه مثل مطالعه، تماشای تلویزیون، رفتن به طبیعت و آشپزی و یا دیدار با دوستان

- انجام یک کار خلاقانه مثل نقاشی و عکاسی یا نواختن موسیقی

- کمک به دیگران مانند غذا دادن به پرندگان و انجام کارهای داوطلبانه

نکته نهایی این است که اگر با انجام همه این کارها برای فرد دیگری یا خودتان باز هم افکار خودکشی باقی است و نگران هستید کنترل خود را از دست بدهید  و کاری انجام دهید که به شما یا دیگران صدمه بزند به یک فرد مورد اعتماد از اطرافیان،  پزشک اورژانس، شماره 123، 4030 یا روانپزشک خود مشورت بگیرید تا احساس آرامش و امنیت  را به خودتان بازگردانید."

پایان پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: حمایت خانواده اقدام به خودکشی اعضای خانواده افکار خودکشی تفکر خودکشی داشته باشند مورد علاقه انجام دهید نشانه ها کار خود

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۳۱۶۹۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آغاز ۲.۵ میلیون مترمربع آسفالت معابر شهر کرمان+تصویر

آسفالت ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار مترمربع از معابر شهر کرمان با اعتبار بالغ بر ۷۵۰ میلیارد تومان آغاز شد. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرمان، محسن تویسرکانی بعد از ظهر امروز در مراسم آغاز جهاد آسفالت معابر شهر کرمان با بیان اینکه برای توسعه شهر کرمان و ارتقای زیرساخت‌ها چاره‌ای جز کار جهادی نداریم، اظهار داشت: در شرایط فعلی همه باید برای خدمت‌رسانی به مردم تلاش کنیم.

وی با بیان اینکه از اعضای شورای شهر کرمان تشکر می‌کنم که در راستای آسفالت معابر شهر اعتبار خوبی اختصاص دادند، گفت: در حوزه آسفالت معابر شهر حتما تحول خوبی در شهر کرمان ایجاد خواهد شد.

شهردار کرمان، افزود: از همشهریان هم بابت ایجاد ترافیک در شهر به واسطه آسفالت کردن معابر و مسدود شدن برخی مسیرها در ساعاتی از روز عذرخواهی می‌کنم.

وی با بیان اینکه قرارگاه جهاد آسفالت در شهرداری کرمان تشکیل شده است و مشکلات پیش روی این اقدام بلافاصله پیگیری و برطرف می‌شود، ادامه داد: امیدواریم با آسفالت معابر شهر برخی گره‌های ترافیکی شهر نیز برطرف شود و مسیر خودرو‌ها هموار شود.

تویسرکانی بیان کرد: از شورای شهر کرمان هم درخواست داریم که با ارتقای بودجه اختصاص داده شده در این حوزه این امکان را فراهم کنند تا بتوانیم همه معابر شهر را در سال‌های آینده آسفالت کنیم تا رضایتمندی مردم جلب شود.

در این آیین محمدرضا یحیی‌زاده، معاون حمل و نقل و امور زیربنایی شهرداری کرمان نیز، اظهار داشت: با توجه به حفاری‌های متعددی که در سال‌های گذشته توسط شرکت‌های حفار در شهر کرمان انجام شده بود و آسفالت معابر خسارت دیده و نیاز بر این بود که آسفالت آن ترمیم شود.

وی ادامه داد: سال گذشته اعتبار خوبی بالغ بر 750 میلیارد تومان برای آسفالت معابر شهر کرمان توسط شورای اسلامی شهر اختصاص داده شد و این اعتبار در بودجه شهر کرمان مصوب شده است.

معاون حمل و نقل و امور زیربنایی شهرداری کرمان افزود: با این مبلغ حدود دو میلیون و 500 هزار متر مربع آسفالت معابر شهری کرمان انجام می‌شود که جای تقدیر دارد و یک کار واقعاً جهادی در این حوزه است.

منصور ایرانمنش عضو شورای شهر کرمان نیز در این آیین با بیان اینکه آسفالت معابر شهر کرمان اقدام به موقعی بود که توسط شهرداری در حال انجام است، اظهار داشت: در شورای اسلامی همت خوبی در اختصاص بودجه برای آسفالت معابر کرمان شد و کار بزرگی بود.

وی با اشاره به اینکه در دو سال گذشته در حاشیه شهر هم در حوزه آسفالت کار‌های خوبی انجام شده است، ادامه داد: با توجه به نیازی که وجود داشت امسال این اعتبار برای داخل شهر گذاشته شد.

عضو شورای شهر کرمان با بیان اینکه تا پایان سال شهر کرمان متفاوت خواهد شد و بسیاری از معابر شهری آسفالت می‌شود، گفت: از شهرداری درخواست داریم که بعد از آسفالت بلافاصله کار خط‌کشی معابر هم انجام شود.

وی با اشاره به اینکه 90 درصد از معابر شهر کرمان نیاز به روکش دارد، بیان کرد: اعتبارات ما پاسخگوی حجم نیازها نیست و انتظار می‌رود که شهرداری با اولویت‌بندی این کار را انجام بدهد.

ایرانمنش با بیان اینکه آسفالت معابر میزان رضایتمندی مردم را بالا می‌برد و امیدواریم که هر چه سریع‌تر به نتیجه برسد، افزود: پیشاپیش از مزاحمت‌هایی که برای انجام فعالیت‌های عمرانی شهرداری برای شهروندان ایجاد می‌شود عذرخواهی می‌کنیم.

انتهای پیام/511/